KAYSERİ (AA) - Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayşe Öztürk Öner, halk arasında "tavuk karası" olarak bilinen "retinitis pigmentosa" hastalarının kök hücre tedavisiyle görmeye başlayacaklarını söyledi.

Öner, özel bir hastanede düzenlediği basın toplantısında, Türkiye´de kayıtlı yaklaşık 25 bin retinitis pigmentosa hastası olduğunu belirterek, bu rakamın oldukça yüksek olduğunu ifade etti.

Bu hastalıkta kök hücre tedavisinin uygulanmaya başlanmasının Türkiye´de yeni olduğunu aktaran Öner, şöyle devam etti:

"Bu konuda Türkiye´deki ikinci çalışmayı biz gerçekleştireceğiz. Daha önce Hacettepe Üniversitesi´nden sayın Prof. Dr. Güngör Sobacı´nın bu konuyla ilgili bir çalışması var. Yaklaşık 10 hastaya uygulandı. Bizim çalışmamız da geniş bir seriyi kapsayacak. Çalışmamız, ´retinitis pigmentosa´ dediğimiz tavuk karası ya da gece körlüğü olarak bilinen hastalar üzerinde yapılacak."

Bu tekniğin görme düzeyi yüzde 10´un altındaki hastalara uygulanacağını anlatan Öner, "18 yaş üzerindeki hastaların dahil edileceği çalışmayla retina tabakası içine kök hücre nakli yapacağız, Retina tabakasına kök hücresi nakli yapacağız, bu teknikle hasta hücreler onarılacak. Hastaların görme düzeyleri artırılabilecek. Bu tedaviyle hastaların görmesinin yaklaşık yüzde 20 civarında artmasını bekliyoruz" diye konuştu. 

- Çalışmalar için Sağlık Bakanlığından onay alındı

Çalışmalar için Sağlık Bakanlığından onay aldıklarını belirten Öner, şöyle devam etti:

"Dünya üzerinde bu konuyla ilgili çalışmalar devam ediyor. Retina hastalarında, sarı nokta hastalığında ve görmeyi azaltan diğer hastalıklarda bu çalışmalar sürüyor. Biz de buna Türkiye´de bir yol açmış olacağız. Bizden sonraki gelen çalışmalarda inşallah daha iyi sonuçlar alınacak. Önümüzdeki hafta içinde ilk hastalarımızı almaya başlayacağız. Üniversitemiz ve ülkemiz adına gerçekten gurur duyuyorum."

Kayseri´nin kök hücre tedavisi için uygun bir il olduğunu dile getiren Öner, "ERÜ´de 2012 yılında faaliyete geçen Genom ve Kök Hücre Merkezi (GENKÖK) Türkiye´deki en büyük kök hücre araştırma merkezi olarak hizmet veriyor. Bizim çalışmamızda GENKÖK bünyesinde yapılmış bir çalışma" ifadelerini kullandı.

Tedavilerde kök hücre için doku uyumu aranmayacağını belirten Öner, hastaların tedavilerinin de yaklaşık bir yıl süreceğini sözlerine ekledi.

Halk arasında ´Tavuk Karası´ olarak bilinen ´Retinis Pigmentoza´ hastalığında kök hücre çalışmalarıyla önemli gelişmeler yaşanıyor. Türkiye´de bu hastalıktan muzdarip 25 binden fazla hastaya umut ışığı olacak yöntemi, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Güngör Sobacı anlattı. Dünyada bir ilki gerçekleştirerek, kök hücre uygulamasıyla 10 hastayı ameliyat eden Sobacı, "Bu hastalığa yakalanmış bir annenin ´Şimdi bebeğime bastım ne olur yardım edin´ diyen feryadı ile bu alandaki çalışmalarımı teorik uygulamalardan pratiğe dönüştürdüm. O annenin feryadını yüreğimde hissetim ve bunu kendime sorumluluk edindim. 10 hasta üzerinde yaptığımız çalışmalar umut vaat edince tünelin sonunda bir ışık gördüm." dedi.

Yenimahalle Belediyesi´nin katkılarıyla Gören Kalpler Eğitim Derneği tarafından ´Göz Sağlılığı ve kök hücre Çalışmalarında Tıptaki Son Gelişmeler´ konulu bir konferans düzenlendi. Yenimahalle Belediyesi Dört Mevsim Tiyatro Salonu´nda Gören Kalpler Eğitim Derneği Genel Başkanı Erol Sayyıdan´ın ev sahipliğinde gerçekleşen konferansa TBMM Başkanı Cemil Çiçek´in eşi Gülten Çiçek, Yenimahalle Belediyesi Başkan Vekili Mehmet Kartal, Prof. Dr. Sobacı´nın kök hücre yöntemiyle ameliyat ettiği 5 hasta ile Türkiye´nin farklı illerinden engelli dernek temsilcileri, üyeleri ve görme engelli çok sayıda vatandaş katıldı.

"DEVLET DESTEĞİ ŞART"

Konferans öncesi dernekleri hakkında katılımcılara bilgi veren Sayyıdan, Prof. Dr. Sobacı´ya teşekkür ederek, "Hocamız gecesini gündüzüne katarak dünyanın yapamadığını başardı." dedi. Türkiye´de başarılı bilim insanlarına yeterince sahip çıkılmadığını eleştiren Sayyıdan, beyin göçüne dikkat çekerek devletten destek istedi.

Yenimahalle Belediyesi Başkan Vekili Mehmet Kartal ise belediye olarak bütün engelli gruplarına sahip çıktıklarının altını çizdi. Yerel yönetimlerin yanı sıra engellilere hükümetin daha duyarlı olması gerektiğini belirten Kartal, kök hücre yöntemiyle uygulanan tedavinin daha da başarılı olmasını temenni etti. Gülten Çiçek de hastaların karanlıktan aydınlığa çıkması için her türlü desteği vermeye hazır olduğunu sözlerine ekledi.

KENDİNİ YENİLEMEYEN GÖZ HÜCRELERİNE KÖK HÜCRE NAKLİ

Retinanın alt kısmına kendini yenileyebilen kök hücre naklederek Reitinis Pigmentoza hastalığına sahip 10 hastayı ameliyat eden ve hastaların çoğunun görme oranlarında olumlu sonuç alan Sobacı, tedavi yönetimini ve kök hücre çalışmalarında yaşanan son gelişmeleri anlattı. Hastalık hakkında bilgi veren Sobacı, göz hücrelerinin kendini yenileme özelliği olmadığı için tedavinin çok zor olduğunu söyledi. Günden güne ilerleyerek tamamen körlüğe neden olan bu hastalığın tedavisi için kök hücre uygulamalarının umut vaat ettiğini kaydeden Sobacı, büyük bir risk alarak bu tedaviyi kabul eden hastalarına teşekkürlerini sundu.

"DÜNYADA İLK"

Kök hücrenin en önemli özelliğinin kendini yenileyebilmesi ve başka hücrelere dönüşebilmesi olduğunu söyleyen Sobacı, "Bu tedavi yöntemiyle retinaya kendini yenileyebilen kök hücrelerden naklediyoruz. Ancak bunu ödem riskini azalttığı için retinanın alt kısmına uyguluyoruz. Bu bakımdan çok özgün ve dünyada ilk." dedi.

Ameliyatların zorluğuna da dikkat çeken Sobacı, "Bu ameliyatlar 1 milimetre genişliği olan alanda yapılan kendi içinde sorunlu, hassas bir uygulama. Buna rağmen hastalarda ciddi bir komplikasyonla karşılaşmadık." ifadelerini kullandı.

HASTALAR TEDAVİDEN MEMNUN

Bu uygulama ile 2013 yılında göz ameliyatı geçiren Murat Yavaş, "Gözümüzü kaybetme riskimiz vardı ama hocamıza güvenerek ameliyat masasına yattık. Uygulamadan sonra ameliyat olduğum sağ gözümde yüzde 5 olan görme oranı yüzde 20´ye yükseldi. Tedavinin diğer gözüme de etkisi oldu. Sol gözümden operasyon geçirmeme rağmen görme oranı yüzde 12´den yüzde 40´a çıktı. Özellikle gece görmede çok zorlanıyordum. Şimdi bu sıkıntım da kalmadı." dedi.

Sol gözünden bir operasyon geçiren Mehmet Büyüközkan ise artık renkleri daha net gördüğünü ve görme oranının yüzde 2´den 10´a yükseldiğini kaydetti. Konferansın sonunda, Gören Kalpler Eğitim Derneği tarafından konferansa destek veren katılımcılara plaket verildi.

(CİHAN)